به نظر میرسد شکلهای مختلف تبلیغات، از زمانهای دور با انسان همراه بودهاند. اگر بخواهیم آگهیهای اشیاء گمشده را معیار قرار دهیم، میتوانیم تا دوران اختراع پاپیروس به عقب برویم و مصداقهای تبلیغات را پیدا کنیم. اگر تبلیغات روی دیوارها را نقطهی آغاز جدی تبلیغات بگیریم، میبینیم بهاتیا در کتاب خود توضیح میدهد که از چهارهزار سال قبل از میلاد مسیح هم، روی سنگهای بزرگ و صخرههای هندی، نمونههای پیامهای تبلیغاتی مشاهده شده است. در کشور چین هم، حدود هزار سال قبل، نمونههای جدی لوگوهای تجاری برای مغازهها مشاهده شده است.
هر جا که میرویم اطرافمان را تبلیغات احاطه کرده است. پوسترهای بزرگ و تابلوهای نئونی از روی بیلبوردهای خیابانهای شلوغ و ایستگاههای متروی شهرهای بزرگ به ما نگاه میکنند. تبلیغات، صفحات مجلات و روزنامهها را پر کردهاند به طوری که گاهی اوقات فضایی که به خود اختصاص میدهند بیشتر از خود مقالات و مطالب است. تلویزیون هم هر لحظه در حال پخش تبلیغات است و گاهی همین تبلیغات نمایش فیلم را به تاخیر میاندازد. در صندوقهای پستیمان هم تبلیغات چپانده شده است و گاهی اوقات آنها ناگهان روی مانیتور کامپیوتر پیدایشان میشود. چرا و چگونه تبلیغات در بسیاری از جنبههای زندگی ما رسوخ کردهاند؟ و مهمتر از آن، آنها چه تاثیری بر ما، یعنی نحوهی تفکر ما و چگونگی صرف زمان و هزینهی ما میگذارند؟
ما جامعه مصرفکننده به حساب میآییم. یعنی جامعهی ما بر ایجاد نیازهای جدید و تمام نشدنی متکی است. هر چه بیشتر میخریم، شغل بیشتری ایجاد میکنیم و پول بیشتری در اقتصاد گردش پیدا خواهد کرد. اما بسیاری از مردم خرد جامعهی مصرف کننده را که به نظر آنها به واسطهی طمع و مادیگرایی،به آنها دیکته شده، زیر سوال میبرند.
تعریف تبلیغات چیست؟
برای تبلیغات تعاریف مختلفی وجود دارد. هرگونه حرفه یا فعالیت و اقدامی که به وسیله تولید اطلاعات، سعی در افزایش فروش یک کالا یا محصول کنیم. اما در تعریفی جامعتر و دقیق تر از تبلیغات میخوانیم که: تبلیغات یعنی ابلاغ یک پیام از طریق یک رسانه به گروهی معین، با صرف هزینه و در یک رابطه غیر شخصی. تبلیغات یا Advertising شکل غیر شخصی ترفیع است که از طریق رسانه های منتخب به مجرای فروش فرستاده می شود و تحت هر شرایطی لازم است که بازاریاب برای نمایش آن در زمان و مکان مناسب ( رسانه و کانال های منتخب ) پول پرداخت کند تبلیغات از مدت ها قبل به عنوان روشی برای ترفیع جمعی مورد استفاده قرار می گرفته که در آن می توان یک پیام را به تعداد زیادی از مخاطبان رساند. اما این رویکرد ترفیع جمعی باعث بروز مشکل شد، چرا که افراد زیادی در معرض پیام تبلیغات قرار می گرفتند که حتی در گروه مخاطبان هدف هم قرار نداشتند، و بنابراین ممکن است استفاده ی ناکارآمدی از بودجه ترفیع شود. البته این مشکل از طریق تکنولوژی های جدید تبلیغات بازاریابی اینترنتی در حال تغییر است و رسانه های جدید پیشنهادات متفاوتی در مورد تبلیغ برای مخاطبان هدف دارند.
اهمیت تبلیغات
صرف هزینه برای تبلیغات در حجم بالا صورت می گیرد. طی تحقیقات صورت گرفته برآورد شده که در دنیا بالای ۴۰۰ میلیارد دلار برای تبلیغات خود خرج می کنند. این سطح از هزینه ای که صرف تبلیغات می شود می تواند از هزاران شرکت و میلیون ها شغل پشتیبانی کند.در حقیقت، در بسیاری از کشورها رسانه هایی مانند تلویزیون، رادیو و روزنامه بدون درآمدی که از تبلیغات به دست می آورند، نمیتوانند در کسب وکار باقی بمانند.
در حالی که تبلیغات در سرتاسر جهان از شرکت کنندگان مهم رشد اقتصادی محسوب می شود، آژانس های تبلیغاتی شخصی نقش متفاوتی از تبلیغات بازی می کنند. برای بعضی از سازمان ها امکان دارد تبلیغات در ابعاد کمی انجام شود و به جای آن بودجه ترفیع بر روی موارد دیگری از ارتقا مانند فروش شخصی توسط تیم فروش، هزینه شود. برای برخی از شرکت های کوچکتر تبلیغات ممکن است شامل تبلیغات گاه به گاه و در مقیاس بسیار کوچک، مانند تبلیغ در قسمت های کوچکی از بخش های طبقه بندی شده در روزنامه های محلی باشد. یا شامل تبلیغات آنلاین از قبیل تبلیغات در گوگل، تبلیغ در فیسبوک یا دیگر شبکه های اجتماعی با بازدید بالا باشد.
اما بیشتر سازمان های کوچک و بزرگی که بر بازاریابی برای ایجاد هیجان در مشتری تکیه می کنند، درگیر استفاده مداوم از تبلیغات برای تحقق اهداف خود می باشند. این مورد شامل توسعه مداوم کمپین های تبلیغاتی می شود که شامل مجموعه ای از تصمیمات برای برنامه ریزی، ایجاد، رساندن پیام به مخاطبان و ارزیابی عملکرد تبلیغات است.
انواع تبلیغات
اگر از مردم بپرسید منظور از ” انواع تبلیغات چیست ” ، آنها معمولاً کانال های دریافت تبلیغات را به این عنوان یاد می کنند، مانند رادیو، تلویزیون و… . اما در بازاریابی منظور از انواع تبلیغات ابتدا به پیامی که از این طریق فرستاده می شود، برمی گردد. وبر این اساس تبلیغات به ۴ طبقه بندی زیر تقسیم میشود :
۱ ) تبلیغات مبتنی بر محصول
تمرکز بیشتر تبلیغات مستقیما بر ارتقا یک محصول، خدمت یا ایده مشخص است که به شکل مجموعه ای به عنوان محصول سازمان برچسب می خورند. در بسیاری از موارد هدف تبلیغات مبتنی بر محصول ارتقا یک محصول به خصوص برای مخاطبان هدف است. بازاریابان میتوانند از راه های گوناگون به این هدف دست یابند از رویکرد های ساده مانند دادن اطلاعات اولیه در مورد محصول گرفته تا تجدید نظری آشکار در آن و تلاش برای متقاعد کردن مشتریان به خرید محصول که ممکن است شامل مقایسه محصول یک شرکت در مقابل رقبای آن باشد.
) تبلیغات تصویری
تبلیغات تصویری در درجه اول برای افزایش اهمیت درک سازمان ها از بازار هدف به اجرا درآمد. تبلیغات تصویری بر محصول خاصی به اندازه ی آنچه سازمان برای ارائه دارد، متمرکز نمی شود. در این نوع از تبلیغات، اگر محصول مورد ذکر قرار گیرد همراه با این محتوا است که “ما چه کاری انجام می دهیم” نه اینکه تبلیغی باشد که منافع این محصول را بیان کند. از این تبلیغات معمولاً در شرایطی استفاده می شود که سازمان نیاز دارد به مخاطبان هدف در مورد مسأله ای آموزش دهد. به عنوان مثال از این تبلیغات در شرایطی استفاده می شود که دو شرکت با هم ادغام شده باشند و شرکت شکل گرفته جدید تحت نام تازهای شروع به فعالیت کند و لازم باشد مخاطبان را از این امر آگاه کنند و یا اگر شرکتی بازخوردهای منفی از عموم دریافت کند شرکت از این طریق سعی می کند جو شکل گرفته را به وسیله اطلاع رسانی درست به مخاطبان، آرام کند.
۳ ) تبلیغات دفاعی
سازمان ها همچنین از تبلیغات برای فرستادن پیام تعیین شده جهت نفوذ و تأثیر گذاری در بازار هدف استفاده می کنند. در بیشتر موارد در گیر شدن در تبلیغات تدافعی برای سازمان ها از منافع اساسی مطلوبی برخوردار است. به عنوان مثال، ممکن است شرکت ها از مسائل عمومی ای جانب داری کنند که، گمان می کنند آن مسئله برروی بازار هدف تأثیر منفی می گذارد و با تبلیغات هدف دار می توانند موقعیت خود را در مقابل این مسأله عنوان کنند.
) تبلیغات در خدمات عمومی
در برخی از کشورها سازمان های غیر انتفاعی مجاز به اجرای تبلیغات از طریق رسانه های خاص رایگان هستند، اگر پیام شامل نگرانی های مربوط به یک مشکل رایج باشد و در جهت خوبی جامعه عنوان شود. برای مثال، تبلیغات که مشکلات اجتماعی را هدف می گیرند مانند استفاده از سیگار یا مواد مخدر، که ممکن است از تلویزیون، رادیو و سایر رسانه ها پخش شود، بدون آنکه سازمان برای آنها هزینه ای پرداخت کند.